Posta beklemeyi çok severim ben. Kartpostal göndermeyi, en basitinden bir kitap sipariş verip kargonun gelişini gözlemeyi… Sabırsızımdır biraz da, ki bundan olsa gerek, sık sık sorun da yaşarım kargo ve posta şirketleriyle.
Bu topraklarda ilk posta teşkilatı 23 Ekim 1840’ta kurulmuş ve ilk postane İstanbul’da Yeni Cami avlusunda açılmış ve bugünkü PTT’nin temelleri atılmış. Bundan sonra sırasıyla, önce telgraf gelmiş, sonra uluslararası gönderiler yapılmaya başlanmış ve 1909 yılında ilk manuel telefon santrali kurulmuş.1939 yılında ise PTT, Ulaştırma Bakanlığı’na bağlanmış. Bugün ise PTT işlevini Anonim Şirketi olarak sürdürüyor.
Bu kısa tarihçenin gözlerinizin önüne, binbir türlü pul ile serildiği bir müze var Ankara’da, PTT Pul Müzesi.
İlk olarak, 6 Mayıs 1840 yılında, İngiltere’de basılmış posta pulları. Üzerinde, İngiltere Kraliçesi Victoria’nın portresi var. Osmanlı’ya ise 1863 yılında gelmiş pul.
Aslında, pulun asıl amacı, gönderi ücretinin ödendiğini gösteriyor olması. Fakat, zamanla koleksiyoncular için bir toplama malzemesi haline gelmiş, birçok olgu ve olayın anısına, kişilerin adına pullar basılır olmuş. Günümüzde pullar işte daha çok bu işlevi yerine getiriyorlar. Zira, hala posta yoluyla gönderi yapanlar için pullar yerini soğuk damgalara bıraktılar. Çoğu zaman küçük postanelerde pul talebiniz bile şaşkınlıkla karşılanır hale geldi.
Bu yüzden ancak büyük postanelerden alacağınız pulları, evinizde biriktirip, hala bazı noktalarda bulunan sarı posta kutularına atarak gönderebilirsiniz postalarınızı. Fakat tabii bugün bir de PTT’nin bastığı pulların gönderi ücretleri ile uyumlu olmaması sorununu aşmanız gerekecek.
PTT Pul Müzesi’nde Osmanlı döneminden günümüze kadar basılan, hemen hemen tüm pulları görme imkanınız var. Sergi salonlarında görülemeyenler için, her katta çekmeceler, raflar ayrılmış ve tek tek hepsini inceleme imkanı sağlanmış.
Bana en ilginç gelen koleksiyonlar arasında, 27 Mayıs İnkılabı, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kuruluşu, Anıtkabir’in Açılışı, E5 Karayolu için basılan pullar bulunuyor.
Bir noktada ise ilginç adresler içeren bir zarf koleksiyonu sunulmuş ve şöyle söylenmiş: “Bir postacı asla vatandaştan adres dilenmez. Aksine vatandaşa adres gösterir.” Altına da, PTT’nin hazırladığı bir müzede düşülen not, sanırım işleyişteki aksaklığın onlar da farkında dedirtti bana: “En azından dün böyleydi…”
Elbette Cumhuriyet dönemi pullarında Atatürk pulları çok baskın, yıllar içerisinde çoğu zaman fiyatı değişmiş, kullanılan görseller aynı kalmış. Nitekim sergide bir oda tamamen Atatürk pullarına ayrılmış durumda. En ilginç pullardan biri, Atatürk’ün doğum yılını 1880 olarak gösteren pul.
Müzenin en üst katı ise dünya pullarına ayrılmış. İlginç gelenlerden biraz paylaşacağım. İngiliz pulları örneğin kraliyet ailesine ağırlık vermiş. Tenten için basılan pullar çok hoştu. Sovyetler döneminden kalma Marx ve Lenin pulları, Togo’da basılan Marilyn Monroe pulları aklımda kalanlar arasındaydı.
Bu müzeye gitmeden önce, ne yalan söyleyeyim, hiç de böylesini beklemiyordum. Birkaç pul görürüm, sevdiğim pullara bakarım diye düşünerek, biraz da vakit geçirmek için gittim. Şimdi ise Ankara’ya yolunuz düşerse, mutlaka uğrayın derim.
Nerede?
Ptt Pul Müzesi’ne gitmek için, Ulus’a giden otobüslere binip Ulus ya da Opera durağında inip yürümeniz yeterli.
Leave a reply