Ödemiş Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi

Bu binanın duvarları, “şimdi uzaklardasın” diyen Zeki Müren’i dinledi, o harika sesiyle Safiye Ayla’yı… Onları şimdi bize anlatıyorlar.

Ödemiş’te bulunan Yıldız Kent Arşivi ve Müzesi, aslında 1927 yılında Yıldız Oteli adıyla hizmete açılan bir yer. Kiremitleri Marsilya’dan getirilmiş bu otelde, baş ve ayakucu demirlerine Y.O. harfleri işlenmiş yatakları, aynalı askılıkları, mermerli konsolları bugün hala müzenin bir odasında muhafaza ediliyor. 2006 yılında Ödemiş Belediyesi tarafından kamulaştırılıp, 2009 yılında müze olarak ziyarete açılmış.

İçerisinde kent arşivini barındıran bir de kütüphane var. Aynı zamanda bir etnografya müzesi olarak hizmet veriyor, dönemin yaşayışını odalar üzerinden anlatmaya çalışıyor. Ödemişli insanların da eserleri sergileniyor müzede. Örneğin yazar Alev Coşkun’a ayrılmış bir köşe, kitapları, fotoğrafları ve kısa özgeçmişiyle…

Ödemiş’in tarihinden biraz bahsedelim müze için hazırlanan küçük kitapçıklar üzerinden. İ.Ö. 334’ten itibaren sırasıyla Büyük İskender, Selevkoslar, Bergama Krallığı’nın hakimiyeti altına giren ve İpaypa olarak anılan Ödemiş, İ.Ö. 333’te Roma idaresine geçmiş. İmparator İsaakios 2. Angelos döneminde piskoposluk merkezi yapılan Ödemiş, 1426’da ikinci kez Osmanlı Hakimiyeti’ne giriyor. (İlki 1390’da Yıldırım Bayezid döneminde). Osmanlı Dönemi’nde İzmir’in ardından, bu bölgede Ermeniler’in en çok yaşadığı bölge Ödemiş.

Buraya bugün, İzmir’den kalkan trenlerle 2 saat gibi bir sürede ulaşabiliyorsunuz.

Yazımıza konu olan müzeye geri dönelim! Müze daha çok etnografya müzesi şeklinde tasarlanmış. Girişte sizi ilk olarak bir berber dükkanı olarak tasarlanmış bir odada, döneminde kullanılan berber eşyaları karşılıyor. Üst kata çıktığınızda ise, Şükrü Saracoğlu Anı Odası’nı görüyorsunuz. Ödemiş doğumlu olan Şükrü Saracoğlu, Ödemiş’in belediye başkanlığını da yapmış. Tabii ki her etnografya müzesinde olduğu gibi, günlük yaşama dair eşyalar da önemli bir yer tutuyor müzede. Mutfak eşyaları, heybeler, semerler, kıyafetler, çıkrıklar, ecza malzemeleri (eczane olarak tasarlanmış bir odada sergileniyorlar)… Ödemiş Belediyesi’ne ait Osmanlı’dan bugüne eski eşyalar da müzede kendine yer bulmuş. Müze aynı zamanda geçici tematik sergilere de ev sahipliği yapıyor, düzenleme işini de Ödemiş Belediyesi’yle birlikte yürütüyor.

Demin de bahsettiğim gibi, bu müzeyi benim için özel kılan Yıldız Oteli odası oldu. O oda, sonradan oraya kondurulmuş gibi dursa bile, içerisinde sakladıkları, o binada yaşananlar sanırım daha özel kılıyor bu müzeyi. Ayrıca sergi eşyalarının sergileniş biçimi ve çalışanların özeni de müzeyi daha değerli kılıyor sanırım.

Müze rehberleri işlerini severek yapan hevesli kişilerdi. Bir mesajları da var, tanıdıklarınıza söyleyin, gelip gezsinler diyorlar… Ziyaretçi azlığından yakınıyorlar. Yolunuzu Ödemiş’e düşürürseniz gidin, gezin bu müzeyi. Çıkışta da o güzel köftelerinden yersiniz Ödemiş’in. Hele ki İzmir’deyseniz, hiçbir bahaneniz yok gitmemeye…